Visie en gedachtegoed
De mens in is mijn beleving een gewoontedier. Zelfs zodanig dat ook gewoonten die niet meer tot welzijn dienen, in stand worden gehouden. Zelfs zodanig dat gewoonten die ronduit schadelijk zijn en het voortbestaan van de mensheid in gevaar brengen toch in stand worden gehouden.
Ik vermoed zomaar dat die gewoonten een sociale functie hebben en meer nog een overlevingsfunctie. Althans dat hadden ze. Dat wat evolutionair zeer zeker een functie heeft gehad, vluchten of vechten, haat (toen emotioneel ervaren als agressie ter beveiliging), hebzucht (toen emotioneel ervaren als noodzakelijk de beschikking hebben over bijv. voedsel) en onwetendheid (vertrouwen op eigen geschapen verhalen over wat waar is, hoe het ‘hoort’ wie of wat ik ben!), heeft het nu minder of geheel niet meer. Het gaat bij die begrippen die in mijn ogen nu disfunctioneel en niet heilzaam zijn, niet om een be- of veroordeling van goed of fout. Noch uit religieus noch uit menselijk standpunt. Onze eigen geschapen tragiek is echter dat we onnoemelijk menselijk lijden gezamenlijk in stand houden door aan bovengenoemde overtuigingen vast te houden. In mijn eigen westerse wereld hebben we, wat ze in het Boeddhisme ‘de drie vergiften’ noemen; haat, hebzucht en onwetendheid, zelfs verheven tot leidende beginselen van de maatschappij.
Lees meer...Kijk maar: Hét economisch beginsel is groei om de groei, meer, hoger , beter, sneller. Dat is niets anders dan een (weinig rationeel) religieus dogma, op het neurotische af, dat door slechts weinigen ter discussie wordt gesteld. Groei die niet te stoppen is is in de medische wetenschap, kanker. Hebzucht wordt op die wijze dodelijk destructief. (maatschappelijk/economisch, ecologisch, persoonlijk en spiritueel)
En: de natuur is als vijand bestempeld (gelukkig is er een kentering), de vreemdeling die uit wanhoop op de deuren van fort Europa klopt is bij voorbaat eng, gevaarlijk en uit op “onze” welvaart, bij elke dreiging roeren zich wapenhandel en militarisme alsof er geen andere weg te gaan is. De huidige politiek sanctioneert deze vorm van haat.
En: Naast de onwetendheid die ten toon gespreid wordt door de hierboven genoemde economische dogma’s, laten we dat wat wel degelijk maakbaar is; hoe samen te leven, hoe economie, landbouw, maatschappelijke en persoonlijke keuzes vorm te geven, bestempelen als onveranderlijk. Ondergeschikt aan vermeende natuurwetten. Tegelijkertijd moeten zaken die onvermijdelijk zijn (pijn, verdriet, risico’s, onvoorziene gebeurtenissen, ziekte, ouderdom en sterven) koste wat kost buiten de deur worden gehouden en als maakbaar gepresenteerd worden.
Hoe is dat mogelijk?
Naast gewoonte waar we aan vast houden, veelal gebaseerd op angst, willen we als mens gelukkig zijn. De weerzin en angst voor het tegendeel is dermate groot, dat ook hier een heldere blik vertroebeld wordt. En keer op keer wordt een weinig heilzaam pad gegaan. Te veel energie stoppen in wat we niet willen enerzijds en najagen wat we begeren anderzijds, verhoedt dat we helder waarnemen en het leven zien zoals het is. Voor alle duidelijkheid, het willen van verbetering is menselijk en prima zolang dat ook daadwerkelijk tot verbetering leidt op wederom de vier niveau’s die ik onderscheid. (maatschappelijk, ecologisch, persoonlijk, en spiritueel). Ik heb het idee dat het evenwicht zoek is.
Als je het koud hebt, trek je een jas aan. Als je het dan nog koud hebt kunt je nog een jas aan doen, sjaal erbij en handschoenen aan. Heb je het dan nog koud en kies je steeds voor dezelfde optie, dan kun je na vier jassen niet meer bewegen en wellicht nauwelijks meer ademhalen. Beter in de zin van meer heilzaam is naar binnen gaan en de kachel aandoen.
Gezond en gevarieerd eten is nodig voor iedereen. Is het nodig om in de winter aardbeien te eten, vruchten of groenten van de andere kant van de wereld hierheen te slepen? Of van hier naar daar te transporteren?
Herman Verbeek zie ooit tegen me: “Werkelijke vrijheid zit niet in het slaafs volgen van alles wat mogelijk is moet ook, maar in het ‘nee ‘zeggen tegen zaken die we wel kunnen maar niet heilzaam zijn voor ons en de aarde.”
Ik denk dat hij daar gelijk in heeft.
Volgens mij weten de meeste mensen dat diep van binnen ook wel; dat we op drijfzand leven in de zin van een onzeker en eindig bestaan. Daarom slaan mensen als bruten om zich heen in de naam van God, voorzienigheid of vermeende economische wetmatigheden, dempen we het knagende van binnen met suikerziekte, obesitas, frustratie, consumeren we zonder nog te weten welke behoefte we willen vervullen, jagen we neurotisch alle nieuwigheden na die niet nieuw zijn maar de tiende jas…. Allemaal om maar niet te voelen en te zien wat het leven is. Om na te jagen en heilig te geloven in een doel en betekenis waarvan we diep van binnen weten dat die er niet is. Vanwaar anders de woede als iemand er aan komt of de angst in gedachten als het allemaal eens niet waar zou zijn? Wat scheppen we alleen al in onszelf daar een lijden mee.
Terwijl dat zo niet nodig is.
Dat is de reden dat ik op een website die gaat over mijn professie als trainer, coach en mediator de link leg met bewustwording in bredere zin.
Hoe kan ik helder communiceren en conflicten oplossen als ik geen inzicht in mezelf heb?
Hoe kan ik inzicht in mezelf hebben als ik niet daadwerkelijk naar binnen durf te kijken en te zien wat “ik” ben en meer nog wat ik niet ben maar wat ik dacht te zijn?
Hoe kan ik zonder dat persoonlijke en spirituele inzicht bijdragen aan een fundamenteel andere vredevolle samenleving?
Hoe kan ik beweren in mededogen te willen leven, zonder actieve politieke economische en maatschappelijke keuzes te maken? En daar verantwoordelijk voor te zijn?
Hoe kan ik besef hebben van van wat ik doe en wie ik ben zonder de aarde op duurzame wijze en met dankbaarheid te benaderen? De aarde is niet van mij; ik ben van aarde. Letterlijk zelfs; humaan (van homo = mens) en humus hebben dezelfde etymologische oorsprong.
Het een kan niet zonder het ander.
In de ‘leegte´ die overblijft als ik de woorden, begrippen, rationalisaties, geloof in iets, aannames laat voor wat ze zijn, kan na het kippevel, vrijheid, mededogen en innerlijke vrede bloeien.
Laat jezelf geboren worden
zonder ‘ik’ en ‘mij’
laat het wakker worden
al doet het pijn
heel dichtbij, zo klein
en kwetsbaar
zo krachtig
dat het als een glimlach
ogen vol liefde
immens groot mag zijn